مقایسه مولکولی و تجزیه و تحلیل بیوانفورماتیک ژن کد کننده آنزیم تجزیه کننده در قارچ های تخریب کننده کتب

میکروارگانیسم ها عامل تخریب زیستی اشیاء فرهنگی در حوزه های هنر و نوشتاری محسوب می شوند. در این بین قارچ ها به دلیل توانایی بالا در تولید انواع آنزیم های تجزیه کننده از اهمیت به سزایی برخوردارند. آنچه که مسلم است نگهداری و مرمت آثار باستانی بدون اطلاعات کافی از عوامل تخریب کننده ممکن نیست. روش های جداسازی و طبقه بندی متداول کلاسیک، وقت گیر و خسته کننده اند و شناسایی دقیق در سطح گونه با استفاده از آنها مشکل خواهد بود. تحقیقات در زمینه بکارگیری روش های مولکولی برای تعیین گونه های درگیر در این تخریب ها در حال انجام است. این روش ها به حداقل مقدار نمونه برای شناسایی دقیق ارگانیسم ها نیاز دارند و بالقوه روشی غیر مخرب برای نمونه های حساس به شمار می روند. تجزیه و تحلیل بیوانفورماتیک در ترکیب با روش های مولکولی به گسترش اطلاعات بیولوژی مولکولی قارچ ها می انجامد. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و بررسی قارچ های تخریب کننده ی نسخ خطی قدیمی متعلق به کتابخانه ملی ایران، و مقایسه ساختار عوامل تخریب (آنزیم ها) در سه نمونه انتخابی بود. برای این منظور پس از کشت نمونه ها و خالص سازی dna، تکثیر و سپس تعیین توالی ناحیه its، انجام rflp بر روی باند حاصل و هم چنین rep-pcr برای شناسایی آنها انجام شد. در نتیجه این، 15 نمونه متعلق به جنس های penicillium، aspergillus، chaetomium، alternaria و thanatephorus تعیین هویت شدند. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و بررسی میزان بیان ژن رمز کننده سلوبیوهیدرولازi در حضور کاغذ به عنوان تنها منبع کربن، نقش این آنزیم به عنوان یکی از عوامل موثر در تخریب ثابت شد. با بکارگیری یک تکنیک ساده و موثر برای دستیابی به توالی کامل ژن، که تجربه جدیدی در زمینه سلولازهای قارچی موثر بر کاغذ بود، سه عضو جدید از خانواده سلولازها متعلق به سه قارچ penicillium granulatum، chaetomium murorum و alternaria japonica، با صرف وقت و هزینه بسیار کمتر نسبت به سایر روش های معمول، معرفی شدند. مقایسه توالی آمینواسیدی این آنزیم، ساختار چند قسمتی معمول و جعبه های محافظت شده در دومین کاتالیتیک سلوبیوهیدرولازها را در هر سه مورد نشان داد.